Dursun, yaptığı açıklamada, badem hasadının sanıldığı gibi basit ve kolay bir iş olmadığını söyledi.
Zamanlaması, yeşil kabuğunun soyulması, serilmesi ve kurutulmasının belli yöntem ve kurallara bağlı olduğunu belirten Dursun, "Bademin avantajlarından bahsederken “bırak bademler dallarında kalsın, istediğin zaman gider toplarsın derdik.” Ama bu doğru değil. Zamanlama çok ama çok önemlidir. Bademde kavlama kolaylığı önemli bir kalıtsal niteliktir. Bu durum badem yetiştiriciliği için çok büyük bir avantajdır. 10 kilo cevizin yeşil kabuğunu soyana kadar 300-500 kilo bademi makinayla yeşil kabuğundan ayırabilirsiniz" dedi.
- HASAT ŞEKLİ VE HASAT MAKİNESİ
Bademin diğer meyvelere göre hasadının kolay olduğunu aktaran Dursun, "Daldan kolayca dökülürler, yere değince incinmezler. Badem mümkün olduğunca makine ile hasat edilmelidir. Çoğu ürün tek tek elle toplanırken, badem hasat makinasıyla bir ağacı 15-20 saniye gibi kısa bir sürede hasat edilebilir. Hasat makinesi küçük ağaçlar için sırt makinasıyla, daha büyük ağaçlar için traktör makinasıyla yapılır. Sırta takılan makinanın ağzındaki lastik ağaçları zedelemeyecek şekilde olmalıdır. Badem bir iki saniye içinde döküldüğü için titretme süresi kısa tutulmalıdır. Aksi takdirde bademin dalları soyulabilmektedir. Soyulan dallar Sutut denilen su bazlı bir boya ile boyanmalıdır. Sırıkla hasat, dallarda yaralar açması ve bu yaraların hastalıklara neden olması yüzünden sakıncalıdır. Bir de sopayla hasat yapıldığında, diğer yılın meyvesi olacak tomurcuklar ciddi anlamda zarar görür. Ben kesinlikle makinalı hasadı öneriyorum. Badem hasadı en erken sürede yapılması gerekir. Uzun zamana yayıldığında bir sonraki yılın meyve gözleri gelişemez" dedi.
-HASAT ZAMANI
Bademde hasat zamanının çok önemli olduğunu vurgulayan Dursun, şöyle devam etti:
"Bademde hasat zamanı bölgeden bölgeye, çeşide ve rakıma bağlı olarak değişkenlik gösterir. Türkiye’de hasat genellikle Temmuz’ da başlayıp Eylül'de sona erer. Adıyamanda Ferragnes ve Ferraduel çeşitlerinde geçen sene hasada 25 Ağustos’ta başladım. Ağaçta olgunlaşan meyvelerde yeşil kabuk çatlar ve %80’i çatladığında hasada başlanmalıdır.Evet bademler kendiliğinden yere düştüğünde bozulmadan toplayıp satabilirsiniz ama bir sonraki verimi ciddi anlamda düşürürsünüz. Hasat zamanı geldiği halde hasat geç yapılırsa, ağaç bir sonraki meyve gözleri olan tomurcukları beslemek yerine tüm enerjisini daldaki bademlere harcar. Bu durum hem iç bademin kalitesini bozarak büzüşmesine neden olur hem de %20(tahmini olarak) bir sonraki yılın verimini düşürür. Hasadı erken yapmak da kaliteyi bozar. Badem eğer sulu ise hasada başlamadan 15 gün önce sulama bitirilmelidir"
- KAVLATMA
Hasat bittikten sonra bademler toplanıp yeşil kabuklarının soyulacağı (kavlatma) yerine taşındığını anlatan Dursun, "Yeşil kabuklar mümkün olduğunca erken yeşil kabuğundan ayrılmalıdır. Yani kavlatma günlük yapılmalıdır. Kavlatma makinası alacaksanız, kuru değil de yeşilken soyan makinayı tercih etmelisiniz. Erken kavlatılmazsa kurtlanmalar olur ve badem içi daha çok büzüşür. Elle kavlatma pahalıya mal olacağı için badem kavlatma makinası kesinlikle alınmalıdır. Kurtlanmanın önlenmesi için hasattan sonra bademlerin en kısa zaman içerisinde kavlatılarak dış kabuklarının ayrılması sağlanmalıdır" ifadelerini kullandı.
- KURUTMA
Kavlatılmış bademlerin 3-5 cm kalınlığında serilip günde birkaç kez karıştırılıp alt üst edildiğini aktaran Dursun, konuşmasını şöyle tamamladı:
"Sıcak havada bademler ortalama bir hafta içinde kuruyarak depolanacak hale gelir. Serili vaziyette de fazla bekletilmemelidir. Yani aşırı kurutulmamalıdır. Mümkün olursa bademi gölgede kurutunuz. Bademin doğrudan doğruya güneş ışınları altında kurutulması sakıncalıdır. Çünkü bademde tercih edilen açık sarı renk güneşte kurutulursa iç rengi kararır. Güneşte kurutmanın büyük sakıncası, içindeki yağın bozulmaya başlayıp bademin acı olmasına neden olmasıdır. Bademler zamanında hasat edilip yeşil kabuğundan çıkarılmazsa ve yeşil kabuğundan çıkarılan kabuklu bademler hemen kurutulmazsa küf dediğimiz Alfatoksin gelişebilir. Badem branda üzerinde de kurutulmamalıdır. Çünkü branda havayı geçirmediği için hem geç kurur hem de küflenmeler görülür. Badem gibi yağ ihtiva eden meyvelerde kurutma yapılırken, nem oranı % 6-8 civarına indirilmelidir. Meyvenin kurutulmadan torbalara konulması, meyvenin tat ve aroma yönünden kısa bir zamanda bozulmasına neden olabileceği gibi aflatoksin oluşumunu da başlatabilir"
- YEŞİL KABUKLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ
Yeşil kabuklar farklı şekilde değerlendirilebildiğini dile getiren Dursun, "Yakıt olarak, hayvanlara yem olarak veya bahçede organik yapı miktarını arttırmak için gübre niyetine değerlendirilebilir. Ama kesinlikle toplu olarak bahçenin içinde bekletilmemelidir. Yoksa badem zararlı böcekleri için konaklama yerini hazırlamış olursunuz. Badem için en önemli besleme, hasattan hemen sonraki beslemedir. Bu çok önemli bir konu ve bunu da benden duymuş olun. Çünkü hasattan sonraki besleme meyve oluşumun %25 oranında etkilemektedir. Yaprak ve toprak analizi muhakkak yapılmalıdır. Analizi tek yönlü yapan laboratuvarlarda değil, çapraz analiz yapan ve mümkünse resmi kuruluşların laboratuvarlarını tercih edin. Ben kendi analizimi Selçuk Üniversitesi toprak bölümündeki laboratuvarında yaptırıyorum. Tespit edilen eksik elementler ile NPK ve iz elementler yapraktan uygulanmalıdır. Badem için en önemli iki element bor ve çinkodur. Badem tomurcuklarının hepsi çiçek açar ama sadece yeterinde karbonhidratça beslenmiş çiçekler meyveye yatar. Bu nedenle çiçeklenme döneminde molibden ve çinko yüklemesi yapmak, verimi ciddi anlamda etkiler" şeklinde konuştu.
