Yıldırım, yaptığı açıklamada, iş adamlarının çeklerden dolayı büyük sıkıntı yaşadığını belirterek, devletin çek yasası ile alakalı iyi düzenleme yapması gerektiğini ifade etti.
Tüccar ve esnaf işletmelerinin bu konuda son derece sıkıntılı bir süreçten geçtiğini anlatan Yıldırım, şunları kaydetti:
Çekin bir yaptırımı olması gerekiyor, yani özellikle bankaların her önüne gelene çek verip, piyasaya sürmesi, piyasadaki insanların işlerini büyük oranda kaybetmelerine sebep oluyor. Çek yapraklarını verince adam gidiyor, çekleri defter yaprağı gibi yazıp yazıp malzemeyi alıyor, ondan sonra malzemeyi yarı fiyatına piyasaya sürüyor. Gerçek esnaf ve tüccarda böyle bir şey olmaz ama bu tamamen çek yasasında olması, dolandırıcıların işine büyük bir oranda yaradı. Çünkü çek karnesini alıyor, gidiyor, bu şekilde malzemeyi alıyor, aldığı malzemeyi de yarı fiyatına piyasaya sürüyor. Alım yaptığı firmayı da çok ciddi sıkıntılar içerisinde bırakıyor. Çünkü bir işletmenin dönebilmesi için Türkiye’de maalesef nakit akışının dar olduğu, ticaretin uzun vadede çeklerle, vadeli olarak döndüğünü herkes biliyor
- ÇEK YASASINDA YAPTIRIM OLMASI GEREKİYOR
Çek yasasında yaptırım olmaması nedeniyle çok mağdur olduklarını dile getiren Yıldırım, Bu konuda devletin yapması gereken etkenlerden en büyük bir tanesi çek yasasıyla alakalı yaptırımların olması. Yani çekin bir yaptırımı olması gerekiyor, bunu özellikle bankaların yapması gerekiyor. Banka bir işletmeye, bir şahsa çek veriyorsa, o çekin bankada teminatı olması gerekiyor. Ben çeki aldığım zaman, o gün bankaya gittiğim zaman, çeki almam gerekiyor. Çünkü o çek para demektir. Ama o çekin gittiğim zaman bankanın sorunu olmadığı zaman, şimdi düşünün adam geliyor size 20 bin liralık çek yazıyor ama o çekin bankada ancak bin lira, bin iki yüz lira gibi bir bedel alıyorsun ama bu böyle olmaması gerekiyor dedi.
- BANKALAR ÇEK VERDİĞİ ESNAFI İYİ ANALİZ ETMELİ
Bankaları da eleştiren Yıldırım, şöyle devam etti:
Banka esnafa çeki verirken o esnafı iyi bir şekilde analiz etmesi gerekiyor. O verdiği çek karşılığında da muhakkak karşı taraftan bir teminat alması gerekiyor. Çeki alan adamda bankaya gittiği zamanda çekin gününde onun parasını alması gerekiyor. Bu konuda düzenleme yapılırsa, diyelim ki bir çek karnesi 25 yaprak, banka şöyle bir düzenleme yapabilir ya da devletin olması gerekiyor. Bir çek yaprağının bedelinin belli olması gerekiyor, yani bir çek yaprağını işte yirmi bin liradan fazla, elli bin liradan fazla yada otuz bin liradan fazla yazamaz demesi gerekiyor. Ticaret erbabımın ölçeğine göre, büyüklüğüne göre bir sistem, bir bedel koyması gerekiyor. Ben sana 25 yapraklı bir çek karnesi veriyorum ama bu her bir yaprağın bir tanesini 50 bin liradan fazla yazamazsın, yada 25 liradan fazla yazamazsın diye bir ibare koyması gerekiyor
- BANKANIN TEMİNAT ALMASI GEREKİYOR
Bankanın müşterilerden çek için teminat alması gerektiğine dikkat çeken Yıldırım, Bankanın o işletmeden teminat alması gerekiyor . Örnek, ben gittiğim zaman herhangi bir işletme sahibi çeki gönül rahatlığı ile ogün paramı alacam duyguları ile o çeki alabilmeli. Fakat o çeki aldığın zaman, o çekin günü geldiği zaman yatacak mı, yatmayacak mı endişesi kafamda olmayacak. Bunun içinde bankaların özellikle devletin son derece iyi çalışması gerekiyor. Tam 2 yıldır çıkan çek yasasından dolayı şuan piyasada 25 milyonun üzerinde çek var. Bunun ne kadarı patlayacak, ne kadarı düzgün bir şekilde ödenecek, o da belli değil diye konuştu.
- İŞLETMELER BİTME NOKTASINA GELİYOR
İşletmelerin bu çeklerden dolayı bitme noktasına geldiğinin altını çizen Yıldırım, konuşmasını şöyle tamamladı:
Doğal olarak Türkiye’nin ekonomisine, işletmelerin kötüye gidişine, hatta iflaz etmesine kadar yürüyen bir süreç. Şimdi düşünün, orta ölçekli bir imalat yapan işletme uzun vadeli çeklerle satış yapmış, alım yapmış, o çekler döndüğü zaman, o işletme tamamen bitme noktasına geliyor, zorda kalıyor ve ekonominin daralmasına sebep oluyor. Sadece o işletmenin kapatılmasıyla bu süreç bitmiyor. O işletmede çalışan insanları düşünmek gerekiyor. Ailesini düşünmek gerekiyor, çoluk çocuğunu düşünmek gerekiyor. Sinsile yolu ile bütün insanlarına, bütün katmanlarına zarar veren bir süreçtir. Düşünün o çekin yatmadığı zaman işletme tamamen zorda kalıyor, onun için devletin ve bankaların bu konuda çeke gereken hassasiyeti ve özeni göstermesi gerekiyor. Her önüne gelen işletmeye çek vermemesi gerekiyor. O çeki verirken, belli kuralların oluşması gerekiyor, bir teminatı da olması gerekiyor
PHA
