Adıyaman’ın Çelikhan İlçesinde İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü ekiplerince tarlalarda yapılan incelemelerde tütünlerde viral hastalıkların ortaya çıktığı tespit edildi. Çelikhan İlçe Tarım ve Orman Müdürü Mustafa Gültekin, "Çelikhan ilçe merkezi, Pınarbaşı Beldesi ile köylerimizde yaptığımız saha çalışmalarında her yıl olduğu gibi bu yıl da tütünlerde görülen viral hastalıkların ciddi ürün kayıplarına yol açtığı gözlemlenmiştir." dedi. Konuyla ilgili Çelikhan İlçe Tarım ve Orman Müdürü Mustafa Gültekin, yaptığı değerlendirmede şunları kaydetti: İlçemizde 1990’lı yıllarda uygun olmayan taban arazilerde tütün ekimine başlanması ve ilçe dışından tohum ve fide temin edilmesi beraberinde birçok hastalık ve zararlıyı ilçemize taşıdı. 2000’li yıllardan sonra yoğunlaşan hastalık ve zararlılar tütün tarımında ciddi ekonomik kayıplara neden oldu. Konunun önemine binaen tarımsal yayım faaliyetleri kapsamında Çelikhan merkez, Pınarbaşı beldesi ile köylerde müdürlüğümüz teknik elemanları tarafından eğitim faaliyetleri ve çiftçi ziyaretleri yapılmaktadır.Söz konusu hastalıklarla ilgili müdürlüğümüze ulaşan yazılı bir talep ya da şikayet bulunmayıp, gerek müdürlüğümüze yapılan şifahi müracaatlarda gerekse de teknik personelimizin tütün bitkisinin dikiminden bu yana sürekli sahada yaptıkları gözlem ve çiftçi ziyaretlerinde çiftçilerimize tütün yetiştiriciliği ve tütün sağlığı konularında genel bilgilendirmede bulunularak etkin bir rehberlik hizmeti gerçekleştirilmiştir. 2020 tütün dikim sezonunda hastalıkların ciddi oranda artmaya başlaması üzerine Adıyaman Üniversitesi Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi Bitki Koruma Bölümü konu uzmanı öğretim üyeleri ile birlikte hem sahada çalışılmış hem de tanı-teşhisi konulmak üzere hastalıklı bitki örnekleri alınarak Fitoklinik laboratuvarına gönderilmiştir." Tütün numunelerinde öncelikle makroskobik analiz yapıldığını ifade eden Gültekin, "Yapılan makroskobik analize göre virüs şüphesi taşıyan semptomlara rastlanmıştır. Bu nedenle serolojik virüs testleri uygulanmış olup yapılan analizlerde örneklerde Tütün Mozaik Virüsü (Tobacco mosaic tobamovirus, TMV) ve Domates lekeli solgunluk virüsü (Tomato spotted wilt tospovirus, TSWV) hastalık etmenleri tespit edilmiştir. İlgili örneklerden bazılarında ise bitki koruma ürünü ile bitki besleme ürünlerinin tavsiye edilen doz, uygulama aralığı ile karışabilirlik durumlarının gözardı edilmesi sonucu ayrıca pestisit fitotoksisitesi semptomları da görülmüştür. Tütün Mozaik Virüsü (Tobacco mosaic tobamovirus, TMV) ve Domates lekeli solgunluk virüsü (Tomato spotted wilt tospovirus, TSWV) Çelikhan’da yoğun olarak görülen, tütün tarımında yüzde 100’ lere varan kayıplara neden olabilen viral hastalıklardır. Viral hastalıkların kimyasal mücadelesi olmayıp; temiz tohum kullanılması, fidelik yeri seçimi ve tekniğe uygun olarak hazırlanması, vektör böceklerinin hareketini kısıtlayacak kimyasal mücadele, fidelik dezenfeksiyonunun yapılması, infekteli bitki artıklarının yok edilmesi gibi tedbirlerin alınması mücadelenin esasını oluşturmaktadır." Gültekin, tütünde ciddi kayıp oluşturan en önemli hastalık viral hastalıklar olduğunu belirterek, "Yukarıda da belirtildiği gibi viral hastalıklara karşı henüz kimyasal bir mücadele bulunmamaktadır. İlçe Müdürlüğü olarak çiftçilerimizin bize başvurması durumunda her türlü desteğinin verileceğinin bilinmesini kamuoyuna saygıyla arz ederim."dedi. Kaynak : PHA