Anadolu, kirazın yetiştirildiği en eski yer olarak bilinir. Dünya çapında 1.500'den fazla çeşidi bulunan kiraz, geniş bir alanı kaplamaktadır. Türkiye, Amerika Birleşik Devletleri, İran ve İtalya, dünyadaki ana kiraz ticari üreticileridir. İzmir, Manisa, Konya, Afyon, Isparta ve Denizli, Türkiye'de kiraz üretimi en fazla olan iller arasındadır. İzmir'de Kemalpaşa ilçesi, Konya'da Akşehir ilçesi ve Afyon'da Sultandağı ilçesi önde gelen kiraz yetiştirme alanları olarak biliniyor.
Kiraz yetiştiriciliği için bir diğer önemli nokta da fidan seçimidir. Saygın kurumlardan sertifikalı fidan satın alırken bölgeye uygun anaçlar tercih edilmelidir.
Kiraz yetiştiriciliğinin yapılacağı bahçeyi kurmak için önce toprak işlenir. Toprağı önceki mahsulden temizlemek ve toprağı yabani otlardan temizlemek önemlidir. Adana İl Tarım ve Orman Müdürlüğü'nün kiraz ekimi ile ilgili belgesinde 90 cm aralıklarla ve derinlikte toprak altı ile çalışılması ve özelliklerine göre 40-50 cm aralıklarla drenaj kanalları yapılması gerekmektedir. Kiraz ağacının yeri toprak olur. Ormana yakın ve alt don sınırı olan yerlerde bahçe yapılmaması, kiraz yetiştiriciliği için yamaç ve eğimli yerlerin tercih edilmesi tavsiye edilir.
Ayrıca sınırların kuzey-güney doğrultusunda tanımlanması gerektiği vurgulanmıştır. Dikim aralığının belirlenmesinde kiraz çeşidi önem kazanmaktadır. Meyve Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü'nün Kiraz Yetiştiriciliği Broşürü, yabani kiraz dikerken 5x6, 6x7 aralık önermektedir. İdris anaçlarında 4x5, 5x6 m aralıklarla dikim tercih edilir.
Ilıman iklim bölgeleri için sonbahar tercih edilir ve diğer kiraz yetiştirme alanlarında ekim için erken ilkbahar tercih edilir. Dikimden önce fidelerin zarar görmüş kısımlarının temizlenmesine özen gösterilir. Kökleri korumak için ilaçlar kullanılır. Ayrıca fideler toprakla temas halindeyken gübre kullanımı verimi artırır. Üçlü Süperfosfat ile amonyum sülfat veya ahır gübresi kullanılabilir.
Okuyunuz: En Karlı Tarım Ürünleri
Kiraz Yetiştiriciliğinde İklim Ve Toprak
Kiraz yetiştiriciliği açısından ilkbahar geç donları son derece önemlidir.-2 derecede kiraz çiçeği tomurcuklarının sadece yarım saat dayanabildiği ve -4 derecede hemen hemen hepsinin öldüğü bildiriliyor. Açan çiçekler -2 derecede zarar görür. Ayrıca çiçekler için kış soğuğunun gerekli olduğunu da bilmelisiniz. Çeşitlere göre değişmekle birlikte kirazların 7.2 derecenin altında 400-1500 saat
soğutmaya ihtiyacı vardır. Kışları uzun olan yerlerde, kısa süreli soğutmaya ihtiyaç duyan büyüyen türler zararlı olabilir. Tamamen uykuda olan bir kiraz ağacı -29 dereceye kadar dayanabilir.
Kiraz yetiştiriciliği için seçilen toprağın su tutma kapasitesinin yüksek olması ve iyi drene edilmiş olması önemlidir. Toprak pH'ı da 5.5 ila 7.5 Aralığında olmalıdır. Kirazları mantarlardan korumanın önemli olduğunu unutmayın. Phytophthora, yüksek nemli topraklarda ağaçlara zarar verebilir.
Kiraz Yetiştiriciliğinde Döllenme
Kiraz yetiştiriciliği için en önemli konunun gübreleme olduğu bilinmektedir. Birçok kiraz çeşidinin verimi kendine uyumsuzluk sorunu nedeniyle düşmektedir. Kendi polenlerinizle döllenmenin imkânsızlığı, ana çeşit, çiçek ve bahçede yaşayan polen üreten tozlaşma çeşitlerinin kullanılmasını gerektirir. Verimsiz çeşitlere sahip bir bahçe dikerken en az iki tozlayıcı kullanılması tavsiye edilir.
plantasyondaki tozlayıcı oranının ⅛ olması tavsiye edilir. Ayrıca çiçeklenme döneminde bahçeye en az 2 dekara bir kovan arı kurulur. Bu meyve tutumu oranını artırmaya yardımcı olur.
Kiraz Yetiştiriciliğinde Sulama Ve Gübreleme
Sulama ve gübreleme doğru yapılırsa kiraz mahsulünde verim artacaktır. Aşırı sulanma kökleri olumsuz etkileyebilir ve aşırı vejetatif büyümeye neden olabilirken, su altında kalma kiraz ağaçlarında kuraklık stresine neden olur. Bu nedenle, modern sistemler arasında kirazlar için damla sulama teknolojisi uygundur. Suyun ağaçların kök boyunlarına ve çevrelerine temas etmemesi için mini kaynak ve salma sulama da önerilir.
Okuyunuz: Avokado Yetiştiriciliği
Özellikle ilkbaharda sulamaya ek olarak yüzeyi havalandırmak ve yabancı otları temizlemek gerekir. Gübre kullanırken genel bir öneride bulunmak yerine toprağın ihtiyaçlarını göz önünde bulundurmak önemlidir. Kiraz yetiştirirken düzenli toprak analizini ihmal etmemelisiniz.
